WISC IV ve CAS Testi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Zeka ve bilişsel değerlendirme süreçlerinde sıkça kullanılan WISC-IV ve CAS testleri, her ne kadar benzer bir amaca hizmet etseler de değerlendirdikleri alanlar ve dayandıkları kuramsal yapılar bakımından önemli farklar taşır. Bu yazıda, bu iki test arasındaki temel farkları ve hangi durumlarda hangisinin tercih edilebileceğini ele aldım.

---

CAS Testi Neye Dayanır?

CAS testi, Das ve Naglieri tarafından geliştirilen PASS teorisine dayanır. Bu teori, bilişsel süreci dört temel alana ayırır: Planlama, Dikkat, Ardıl (Sıralı) ve Eşzamanlı (Simültane) işlemleme. Bu yapı sayesinde çocukların zihinsel işleyişlerini ayrıntılı olarak incelemek mümkün hale gelir.

---

WISC-IV Testi Neye Dayanır?

WISC-IV testi ise Wechsler’in klasik zeka kuramına dayanır ve bireyin genel zihinsel kapasitesini ölçmeyi amaçlar. Sözel Anlama, Algısal Akıl Yürütme, Çalışma Belleği ve İşlemleme Hızı olmak üzere dört ana alanda puanlar sunar. Bu test daha çok akademik performansla ilişkili zihinsel becerilerin değerlendirilmesinde kullanılır.

---

CAS Testi ve WISC-IV Testi Arasındaki Farklar

Özellik	CAS Testi	WISC-IV Testi
Kuramsal Temel	PASS Teorisi (bilişsel süreçler)	Wechsler Zeka Kuramı
Odak Noktası	Planlama, dikkat, işlemleme tarzı	Genel zihinsel yetenek ve IQ puanı
Raporlama	Detaylı işlem süreci analizi	Genel zeka ve alt test puanları
Yaş Aralığı	5 – 17 yaş	6 – 16 yaş
Kullanım Alanı	Müdahale planı geliştirme, dikkat değerlendirmesi	Akademik destek ve zeka düzeyinin belirlenmesi
Avantajı	DEHB, öğrenme güçlüğü gibi durumlarda bilişsel profil sunar	Zihinsel engel, üstün zekâ gibi durumları belirlemede yaygın

---

CAS mi, WISC IV mü?

Her iki test de profesyonel değerlendirmeler için oldukça kıymetlidir. Ancak;

• Dikkat, planlama, işlemleme gibi süreçlerde sorun gözlemlenen çocuklarda CAS testi daha derinlemesine bir değerlendirme sağlar.

• Genel zeka düzeyi, eğitim uygunluğu, üstün zekâ ya da öğrenme güçlüğü gibi alanlarda bilgi almak istendiğinde WISC-IV daha klasik ve kabul görmüş bir seçenektir.

Çocuğunuzun öğrenme, dikkat veya planlama becerilerinde zorlandığını gözlemliyorsanız hangi testin daha uygun olduğunu belirlemek adına bir uzmanla görüşmek en sağlıklı yoldur. WISC-IV daha çok genel zeka düzeyini ölçerken, CAS testi çocuğun nasıl düşündüğünü ve bilgiyi nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı olur. Bu fark, hem değerlendirme sürecini hem de sonrasında izlenecek müdahale planını doğrudan etkiler. Doğru test, doğru destekle buluştuğunda çocukların potansiyelini ortaya çıkarmak çok daha mümkün hale gelir.